20 Maji 2024

Më shumë se një shekull pasi Albert Ajnshtajni e parashikoi në vitin 1915, shkencëtarët kanë konfirmuar ekzistencën e ‘rajoneve të zhytura’ rreth vrimave të zeza, ku forcat gravitacionale e pengojnë materien të ndjekë një rrugë rrethore.

Studiuesit nga Universiteti i Oksfordit vëzhguan zhdukjen e materies në këto rajone, të cilat përmbajnë disa nga forcat gravitacionale më të forta të universit.

Dr. Andrew Mummery, i cili drejtoi studimin, shpjegoi se ky është vëzhgimi i parë i plazmës që i nënshtrohet rënies së saj përfundimtare në një vrimë të zezë.

Ndërsa materia bie drejt një vrime të zezë, ajo formon një unazë të ndezur të plazmës super të nxehtë.

Ndërsa fizika e Njutonit sugjeroi që kjo materie do të rrotullohej derisa të arrinte në horizontin e ngjarjeve, teoria e Ajnshtajnit sugjeroi që grimcat mjaftueshëm afër do të zhyten direkt në vrimën e zezë.

Duke përdorur modele matematikore dhe vëzhgime të teleskopit me rreze X, studiuesit demonstruan këtë efekt zhytës.

Gjetjet e tyre, të botuara në “Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”, ofrojnë njohuri të reja mbi sjelljen e materies në fusha ekstreme gravitacionale.

Dr. Mummery theksoi rëndësinë e këtyre vëzhgimeve, të cilat u bënë me vrima të zeza relativisht të vogla të afërta.

Metodat e ekipit mund të hapin rrugën për studime të ardhshme të vrimave të zeza më të mëdha dhe më të largëta.

Një ekip i dytë i Oksfordit synon të kapë pamjet e vrimave të tilla të zeza më vonë këtë vit.